Δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν τη διαχείριση των δεδομένων χρηστών από τους «γίγαντες» -πια- των κοινωνικών δικτύων ένα άτυπο αλλά διαρκές σκάνδαλο. Ακόμη όμως και οι φανατικότεροι επικριτές των πολιτικών διαχείρισης δεδομένων που δεν χάνουν ευκαιρία να κινδυνολογούν για την εκούσια απώλεια ιδιωτικότητας που συνεπάγεται η συγκατάβασή μας στο πλαίσιο χρήσης των προσωπικών μας data, μένουν ενεοί μπροστά στις πρόσφατες αποκαλύψεις.
Τι γνωρίζουμε μέχρι τώρα για το σκάνδαλο που φαίνεται πως θα μείνει γνωστό ως «Σκάνδαλο Cambridge Analytica»; Καταρχήν γνωρίζουμε ότι μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα από τη δημοσίευση του νέου κύκλου αποκαλύψεων, η χρηματιστηριακή αξία του κολοσσού των Κοινωνικών Δικτύων εμφανίζει απώλειες αρκετών δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές η βελόνα έχει ανέβει στα 83 δις $, που αντιστοιχούν περίπου στο 6% της συνολικής αξίας του.
Γνωρίζουμε ότι το πρώτο εργαλείο της νέας αυτής Οργουελικής αλυσίδας είναι μια απλή εφαρμογή που «ψάρευε» -και συνεπώς δεν υπέκλεπτε, ακριβώς- προσωπικά δεδομένα με τη μορφή ενός Τεστ Προσωπικότητας. Το τεστ μάλιστα πλήρωνε μικροποσά (2-5$) σε κάθε χρήστη του Facebook προκειμένου να τον δελεάσει να κάνει login στην σχετική εφαρμογή μέσω του προσωπικού του λογαριασμού στο δίκτυο. Γνωρίζουμε ότι εκτός από τα δεδομένα του χρήστη το τεστ-δόλωμα συγκέντρωνε και δεδομένα των διαδικτυακών φίλων του: Κάθε ένας «πελάτης» άνοιγε πόρτα σε όλο τον κύκλο που διατηρούσε στο Facebook. Έτσι με 320.000 περίπου μοναδικούς χρήστες που έκαναν το τεστ και άνοιξαν πρόσβαση στα δεδομένα τα δικά τους τους και των φίλων τους, υπολογίζεται πως τελικά κατάφεραν να συγκεντρώσουν δεδομένα πενήντα εκατομμυρίων χρηστών. Ναι, πενήντα εκατομμυρίων χρηστών του Κοινωνικού Δικτύου. Και μάλιστα όχι όποιων κι όποιων χρηστών: προϋπόθεση για να μπορεί να κάνει κάποιος το τεστ (άρα να πάρει τη μικροαμοιβή και να ανοίξει το «σεντούκι» με τα δεδομένα του προς…αξιοποίηση) ήταν να είναι ψηφοφόρος ΗΠΑ.
Ποια όμως ήταν τα δεδομένα που αξιοποιούσαν οι συλλέκτες τους; Εδώ το πράγμα γίνεται ακόμα πιο σκοτεινό: Από όσα έχουν γίνει μέχρι στιγμής γνωστά, δεν χρειάστηκε καν να επιχειρήσουν να υποκλέψουν ιδιωτικά μηνύματα. Τους ήταν αρκετά τα likes, οι μικρές καθημερινές δηλώσεις ευαρέσκειας και προτίμησης σε αναρτήσεις άλλων, σελίδες προώθησης προϊόντων ή ΜΜΕ, φωτογραφίες ή αναρτήσεις φίλων. Η δεξαμενή αυτή από δεδομένα μερικών δεκάδων εκατομμυρίων χρηστών μετατράπηκε με τη βοήθεια ενός αλγόριθμου σε μαζικό όπλο χειραγώγησης: Ο μαγικός Αλγόριθμος της Cambridge Analytica με τα λιγοστά δεδομένα που είχε στη διάθεσή του «έχτισε» πανίσχυρα μοντέλα προφίλ συμπεριφοράς και άνοιξε το δρόμο σε απόλυτα στοχευμένες διαφημιστικές εκστρατείες. Με απλά λόγια, ο «πομπός» του μηνύματος απέκτησε ένα υπερόπλο, καθώς είχε πια τη δυνατότητα να απευθύνεται στο κοινό με σχεδόν προσωποποιημένα μηνύματα. Κατάφερε, έτσι να μιλήσει σε πολλούς ψηφοφόρους-πελάτες λέγοντας τους ακριβώς αυτό που θα ήθελαν να ακούσουν ή αυτό που θα τους ενοχλούσε λιγότερο. Με τον τρόπο αυτό η διαδικτυακή πολιτική καμπάνια που χρησιμοποίησε τις υπηρεσίες της Cambridge Analytica, πολλαπλασίασε την αποτελεσματικότητά της και κατάφερε αξιοσημείωτες επιτυχίες σε κρίσιμες πολιτείες. Δεν είναι λίγοι όσοι στην Αμερική πιστεύουν πως αυτή η διαδικτυακή τακτική ήταν από τους κρισιμότερους παράγοντες που έδωσαν στον υποψήφιο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος άνετη πλειοψηφία στο σώμα των εκλεκτόρων, παρά το γεγονός ότι ο Ντόναλντ Τραμπ ήρθε …2ος σε ψήφους.
Ποια θα είναι η επόμενη μέρα για τα κοινωνικά δίκτυα, τα Δημόσια Δεδομένα όσων έχουμε παρουσία σ’ αυτά, τις πολιτικές καμπάνιες μέσω Ίντερνετ, την ίδια την κεντρική πολιτική σκηνή στις ΗΠΑ, ακόμη και αυτό το πολιτικό μέλλον του Ντόναλντ Τραμπ, είναι πολύ νωρίς για να προβλέψει κάποιος. Εκείνο που είναι, ωστόσο, σίγουρο, είναι πως η εποχή της Αθωότητας των Social Media τελειώνει βίαια. Το ζήτημα της διαχείρισης και της προστασίας των δεδομένων αποκτά άλλες διαστάσεις. Και ο δυστοπικός Οργουελιανός εφιάλτης, δεν είναι πια Επιστημονική ή Πολιτική Φαντασία.
(Με πληροφορίες από The Observer, BBC)
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος