Κομοτηνή: Σαν παλιό σινεμά

«Πιστεύω ότι αξίζει η πόλη μας την παρουσία και την λειτουργία ενός θερινού κινηματογράφου κι οι Κομοτηναίοι θα στηρίξουν την προσπάθεια. Για την δική τους διασκέδαση άλλωστε πρόκειται.» δηλώνει ο Κομοτηναίος συγγραφέας Θανάσης Πανδρευμένος. Όχι τυχαία, ένα «άνυδρο» κινηματογραφικά καλοκαίρι πέρασε από την Κομοτηνή. Ένα ακόμη…

Κάποτε ήταν στοιχείο της καθημερινότητας μιας πόλης
«Στην εποχή που ζούμε, τα θερινά σινεμά, έχουν περιβληθεί με την αχλή του μύθου και σχεδόν φαντάζουν σαν εξωπραγματικά. Οι αναφορές για το άρωμα από τα αναρριχώμενα ανθισμένα γιασεμιά και τα αγιοκλήματα, και τις αμέτρητες πολύχρωμες πετούνιες που αποτελούσαν το κύριο στοιχείο της διακόσμησης, οι κισσοί και οι περικοκλάδες που πρασίνιζαν τις περιμετρικές μάντρες, καθώς και η ομορφιά του έναστρου ουρανού τις θερινές νύχτες, προσθέτουν μια επιπλέον γοητεία και φουντώνουν τις νοσταλγικές αναμνήσεις.» σημειώνει προσθέτοντας πως «αυτό ήταν για μια μεγάλη περίοδο ένα στοιχείο της καθημερινότητας μιας πόλης, που έψαχνε να βρει τρόπους να κλείσει τις πληγές της από τα δύσκολα χρόνια του εμφύλιου πολέμου. Για κάποιους ήταν κοσμικό γεγονός η έξοδος για τα θερινά σινεμά, για άλλους ένα παράθυρο στο φως για να ξεφύγουν από την σκληρή τους πραγματικότητα. Ο κόσμος παρακολουθούσε, συμμετείχε και συνέπασχε με τους ήρωες στο πανί, κι οι περιπέτειές τους κουβεντιάζονταν και τις επόμενες ημέρες.»

Το Αττικόν και το Σινέ Παρκ
Σύμφωνα με τον κ. Πανδρευμένο από πολύ νωρίς τα θερινά σινεμά άνθισαν σαν ένας εναλλακτικός τρόπος διασκέδασης και στην Κομοτηνή. Από τον πρώτο θερινό κινηματογράφο, που λειτούργησε από το 1935 ως το 1940, το Αττικόν, στο χώρο δίπλα στον κινηματογράφο Αστέρια, στην αυλή ουσιαστικά του Ιμαρέτ, του σημερινού εκκλησιαστικού Μουσείου. Από το 1938 έως το 1940, στο χώρο που βρίσκεται η Τράπεζα της Ελλάδος, λειτούργησε το θερινό Σινέ Παρκ, που σταμάτησε να λειτουργεί το ΄40 και επαναλειτούργησε από το 1945 ως το 1947. Ο κινηματογράφος αυτός διέθετε υπόστεγο και ουζερί με τραπεζοκαθίσματα και πίστα χορού όπου οι θεατές μπορούσαν να χορεύουν με μουσική από πικ απ, στα διαλείμματα.

Ο Μιχάλης Ποάλας και η γοητευτική ταμίας
«Το 1947, κι ενώ το Σινέ Παρκ κατεδαφίζεται, στην οδό Ηροδότου δημιουργείται το θερινό Αττικόν, αυτό που θυμόμαστε οι περισσότεροι σήμερα. Είναι το σινεμά που οι περισσότεροι το έχουν στην μνήμη τους συνδεδεμένο με την γοητευτική του ταμία, την κ. Στέλλα Αγινορίτου, ενώ σχεδόν κανείς δεν θυμάται τους επιχειρηματίες Καραγιάννη και Καπζάλα. Παράλληλα το 1948, ο Μιχάλης Ποάλας, δημιουργεί ένα μεγάλο θερινό κινηματογράφο με επίσης μεγάλο υπόστεγο με τραπεζοκαθίσματα και μπαρ, το Σινέ Ποάλα. Δραστήριος επιχειρηματίας με πραγματική λατρεία για το σινεμά, παρουσιάζει εκλεκτές ταινίες στο κοινό της πόλης, και δημιουργείται ένας μεγάλος ανταγωνισμός ανάμεσα στα δύο σινεμά. Ουρές ο κόσμος καθημερινά για να προλάβουν να θαυμάσουν αριστουργήματα της 7ης τέχνης.»

Κάθε προβολή ήταν ένα κοινωνικό γεγονός
Κάθε προβολή ήταν κι ένα κοινωνικό γεγονός. Θυμάται πως ο κόσμος φόραγε τα καλά του, και με εορταστική διάθεση πήγαινε στο σινεμά. Αθώα φλερτ και ραντεβουδάκια αναπτύσσονταν και ευδοκιμούσαν στο τρυφερό μισοσκόταδο. «Καμιά φορά έρχονταν και θίασοι, άλλοτε σοβαροί κι άλλοτε της αρπαχτής και έδιναν παραστάσεις. Τότε οι βραδιές ήταν πιο επίσημες και το ντύσιμο ανάλογο.» Οι προβολές άρχιζαν τον Απρίλιο, μόλις έφτιαχνε ο καιρός και συνεχίζονταν πολλές φορές και μέχρι το Νοέμβριο. « Έχουμε δει ταινίες με τις ομπρέλες ανοιχτές, μια και τα υπόστεγα πόσο κόσμο θα εξυπηρετούσαν; Όταν δε ο Ποάλας έφτιαξε κι εκείνο τον υπέροχο χειμερινό του κινηματογράφο, όταν χάλαγε ο καιρός, άνοιγε τις εσωτερικές πόρτες και οι θεατές περνούσαν στην αίθουσα του χειμερινού και δεν έχαναν το έργο που έβλεπαν.» αναπολεί και γελά ο Κομοτηναίος συγγραφέας.

Σινέ Όλυμπος
Στα χρόνια του ΄60, στην οδό Φιλίππου, ο επιχειρηματίας Ιερώνυμος, δημιουργεί ένα νέο μεγάλο θερινό κινηματογράφο, το Σινέ Όλυμπος. «Είναι ο πρώτος που φέρνει στην Κομοτηνή ταινίες Ινδικές, αυτές που λέμε σήμερα ταινίες του Μπόλυγουντ. Στην μεγάλη του σκηνή φιλοξενούνται και σοβαρές θεατρικές παραστάσεις που αφήνουν εποχή. Στο τέλος της σαιζόν, όταν ο καιρός αρχίζει να ψυχραίνει, εισάγει την μόδα με τις διπλές ταινίες και προσελκύει ένα πολυπληθές κοινό, νεολαία κυρίως που αψηφούν τα καιρικά φαινόμενα.»

Το 1964 τέσσερις θερινοί κινηματογράφοι στην Κομοτηνή
Το 1964, τέλος, δημιουργείται από τους επιχειρηματίες Παριανό, Σοφιανό και Κοκοβίνο ένας νέος θερινός κινηματογράφος, στην οδό Βασιλέως Παύλου, το Σινέ Καμέλια, εκεί που έχει κτισθεί το ομώνυμο μέγαρο. Διευθύνων σύμβουλος ο κ. Γιάννης Κοσμίδης. «Ήταν ένας ωραίος σύγχρονος κινηματογράφος με καλές κλίσεις και καλή ακουστική, ώστε να φιλοξενήσει και θεατρικές παραστάσεις. Έτσι η πόλη μας είχε εκείνη την εποχή τέσσερις θερινούς κινηματογράφους και οι κάτοικοί της μπορούσαν να απολαμβάνουν τις τελευταίες κινηματογραφικές δημιουργίες με ένα φθηνό εισιτήριο.»

Τηλεόραση και βίντεο έδωσαν την χαριστική βολή
Σύμφωνα με τον κ. Πανδρευμένο η επέλαση της τηλεόρασης και μετέπειτα του βίντεο, ήταν αυτή που έδωσε το τέλος σε αυτή την περίοδο. «Λίγο- λίγο, τα θερινά σινεμά έκλεισαν, ενώ στην θέση τους υψώθηκαν νέες οικοδομές, εξυπηρετώντας τις ανάγκες της αντιπαροχής. Άλλαξε ο τρόπος ζωής των κατοίκων της πόλης, και λίγο- λίγο πέρασαν στο χώρο του μύθου. Έγιναν ανάμνηση, έγιναν τραγούδι. Κι ύστερα, όταν ξαναφούντωσε η αγάπη του κόσμου γι΄ αυτό που χάθηκε, κάποιοι φορείς προσπάθησαν να τα ξαναζωντανέψουν.»
Και αυτό το καλοκαίρι ο θερινός κινηματογράφος, στην οδό Παναγή Τσαλδάρη, δίπλα στο Κτίριο της Αναπτυξιακής Ροδόπης, έμεινε «βουβός». Άλλωστε λειτούργησε ελάχιστα στα τόσα χρόνια από την δημιουργία του. «Υπάρχουν τα λουλούδια, οι πάνινες πολυθρόνες του σκηνοθέτη, η μεγάλη οθόνη, όλα στην θέση τους… και περιμένουν. Περιμένουν τον τολμηρό φορέα που θα τους ζωντανέψει.» καταλήγει ο κος Πανδρευμένος υπενθυμίζοντας το αυτονόητο.
Φώτο: Ο Θανάσης Πανδρευμένος Κείμενο – Φωτογραφία: Μαρία Νικολάου