Καθώς οι ρωσικές βόμβες και οι πύραυλοι έπεφταν «βροχή» σε όλη την Ουκρανία νωρίς το πρωί της Πέμπτης (24/2), το διαδίκτυο μεταμορφώθηκε σε ένα «πεδίο μάχης» με την προπαγάνδα και την παραπληροφόρηση να απειλούν να θολώσουν τα νερά για τους Αμερικανούς που παρακολουθούσαν την κρίση από μακριά.
Η ψηφιακή παραπληροφόρηση αποτελεί εδώ και καιρό αγαπημένη τακτική του Κρεμλίνου -όπως έμαθαν οι Αμερικανοί μέσω της διάδοσης των ψευδών ειδήσεων κατά τη διάρκεια των προεδρικών εκλογών του 2016 και η κρίση στην Ουκρανία δεν αποτελεί εξαίρεση. Τις τελευταίες ημέρες, ερευνητές έχουν προειδοποιήσει ότι το καθεστώς του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν προωθεί και θα συνεχίσει να προωθεί, ψευδείς αφηγήσεις με στόχο να δικαιολογήσει την επιθετικότητά του.
Τουλάχιστον ορισμένες από αυτές τις αφηγήσεις βρίσκουν έδαφος σε ένα αμερικανικό κοινό διχασμένο από προηγούμενες περιπτώσεις παραπληροφόρησης, δήλωσε στους LA Times ο Γκράχαμ Μπρούκι, ανώτερος διευθυντής του Εργαστηρίου Ψηφιακής Εγκληματολογικής Έρευνας του Ατλαντικού Συμβουλίου.
«Αυτό που βλέπουμε δεν είναι ένα ασήμαντο ποσοστό εμπλοκής των Αμερικανών που έχουν την προδιάθεση να ενισχύουν τις προηγούμενες πεποιθήσεις τους από τη ρωσική παραπληροφόρηση», είπε χαρακτηριστικά.
Για παράδειγμα, είπε, ομάδες αντιεμβολιαστών που είναι ήδη επιφυλακτικοί απέναντι στην αμερικανική κυβέρνηση είναι τώρα προετοιμασμένοι να αμφισβητήσουν την επίσημη αφήγηση της αμερικανικής κυβέρνησης γύρω από την Ουκρανία.
Οι ρωσικές «επιχειρήσεις επιρροής» που στηρίζονται στην παραπληροφόρηση παραμένουν σταθερές και υπάρχουν εδώ και χρόνια, πρόσθεσε ο Μπρούκι, αλλά η έξαρση του πολέμου στην Ουκρανία έφερε «μια μαζική αύξηση».
Η Τζένιφερ Γκράνστον, επικεφαλής του τμήματος insights της εταιρείας ανάλυσης κοινωνικών μέσων Zignal Labs, δήλωσε στους LA Times ότι η θεωρία συνωμοσίας ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία είναι ένας κυβερνητικά κατασκευασμένος αντιπερισπασμός από τις υποτιθέμενες παρενέργειες των εμβολίων κατά της COVID-19, είναι ένα από τα αφηγήματα παραπληροφόρησης που παρακολουθεί η εταιρεία της τις τελευταίες ημέρες, μαζί με τον ισχυρισμό, ο οποίος υιοθετήθηκε από ρωσικό κρατικό μέσο ενημέρωσης, ότι η εισβολή είναι μια απλή «ειρηνευτική αποστολή».
Η αντίδραση στην υποστηριζόμενη από τη Ρωσία προπαγάνδα ήταν ανάμεικτη. Ακόμη και μεταξύ των ακροδεξιών ομάδων οι οποίες στο παρελθόν έδειχναν συμπάθεια προς τον Πούτιν – έναν ισχυρό ηγέτη τον οποίο ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ συχνά επαινούσε – οι πολυπλοκότητες της παρούσας στιγμής έχουν διχάσει κάποιους.
«Ο διαδικτυακός ακροδεξιός χώρος είναι μάλλον σε σύγχυση τώρα», δήλωσε στους LA Times η Χάιντι Μπέιριχ, συνιδρύτρια του Global Project Against Hate and Extremism (Παγκόσμιο Πρόγραμμα κατά του Μίσους και του Εξτρεμισμού).
«Ορισμένοι σχολιαστές σε περιθωριακές ιστοσελίδες είναι σίγουρα υπέρ του Πούτιν και επιτίθενται στο ΝΑΤΟ και στην ιδέα οποιασδήποτε επέμβασης στην Ουκρανία. Έχω δει ακόμη και αναρτήσεις που ζητούν από τον Πούτιν να εισβάλει στις ΗΠΑ και να μας γλιτώσει από τον Μπάιντεν», πρόσθεσε.
«Αλλά η συζήτηση είναι αρκετά περίπλοκη», πρόσθεσε. Υπάρχουν επίσης αναρτήσεις στο Telegram που υποστηρίζονται από Αμερικανούς λευκούς ρατσιστές που προσπαθούν να στρατολογήσουν κόσμο για το Τάγμα Αζόφ – μια νεοναζιστική μονάδα του ουκρανικού στρατού.
Ο Ντάνιελ Τζόουνς, πρόεδρος της μη κερδοσκοπικής ερευνητικής ομάδας Advance Democracy, σημείωσε μια παρόμοια δυναμική. Ιστορικά, είπε, οι αμερικανικές περιθωριακές ομάδες έχουν βοηθήσει στη διάδοση της ρωσικής παραπληροφόρησης και η Ρωσία έχει ενισχύσει με τη σειρά της την εγχώρια αμερικανική παραπληροφόρηση.
Αλλά αυτή η αλληλεπίδραση έχει ανατραπεί από την τρέχουσα κρίση στην Ουκρανία.
«Οι περισσότερες από τις αμερικανικές ακροδεξιές ομάδες και πλατφόρμες που παρακολουθούμε, ισχυρίζονται ότι η εισβολή δεν θα είχε συμβεί ποτέ υπό τον πρώην πρόεδρο Τραμπ», δήλωσε ο Τζόουνς στους LA Times. «Ορισμένες τέτοιες ομάδες ισχυρίζονται ότι η κρίση κατασκευάστηκε από τον Μπάιντεν για να αποσπάσει την προσοχή από τη διαφθορά και τα δημοσκοπικά του ποσοστά», πρόσθεσε.
Ανεξάρτητα από το πώς βλέπουν την εισβολή στην Ουκρανία οι Αμερικανοί, η πρώτη προτεραιότητα του Πούτιν είναι ο έλεγχος των πληροφοριών εντός της χώρας του, δήλωσε ο Μπρούκι. Χαρακτήρισε το πρόσφατο διάγγελμα του Ρώσου προέδρου για την Ουκρανία, ως ένα «tour de force ιστορικού αναθεωρητισμού που επικεντρώθηκε στην ενίσχυση της υποστήριξης, ή τουλάχιστον στην επίδειξη της ενίσχυσης της υποστήριξης, προς τον ρωσικό λαό».
Για τη διάδοση των ψευδών ειδήσεων στο κοινωνικό διαδίκτυο, ο Πούτιν βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο περιεχόμενο που παράγεται από τα κρατικά μέσα ενημέρωσης RT και Sputnik. Σε κατάθεση που έδωσε το 2017 ενώπιον της Επιτροπής Πληροφοριών της Γερουσίας, ο Κλιντ Γουάτς, ανώτερος συνεργάτης του Ινστιτούτου Ερευνών Εξωτερικής Πολιτικής, δήλωσε ότι οι ψευδείς ειδήσεις και οι θεωρίες συνωμοσίας που ανέφεραν το RT και το Sputnik ενισχύονται συχνά από ιστότοπους όπως το Breitbart και το InfoWars και από εκεί διαδίδονται στο ευρύτερο οικοσύστημα των συντηρητικών μέσων ενημέρωσης.
Την Πέμπτη (24/2), το RT κάλυπτε συνεχώς την εισβολή στην Ουκρανία.
«Ο πόλεμος στην Ουκρανία ξεκίνησε πριν από 8 χρόνια, η Ρωσία τον τερματίζει τώρα, ισχυρίζεται η Μόσχα», ήταν ένας από τους τίτλους στην ιστοσελίδα του. Στο Facebook, όπου έχει περισσότερους από 7 εκατομμύρια ακολούθους, το πρακτορείο ανάρτησε ένα βίντεο 26 δευτερολέπτων με τη λεζάντα «Ο Πούτιν λέει για τη στρατιωτική επιχείρηση ότι αυτό που συμβαίνει είναι ένα αναγκαίο μέτρο, δεν μας έμεινε άλλη επιλογή».
Την Παρασκευή (25/2), ο Νικ Κλεγκ – αντιπρόεδρος για τις παγκόσμιες υποθέσεις της Meta (Facebook), ανέφερε ότι οι ρωσικές αρχές είχαν διατάξει την εταιρεία να σταματήσει την επαλήθευση των αναρτήσεων σε τέσσερα κρατικά ρωσικά μέσα ενημέρωσης, αλλά η Meta αρνήθηκε να το κάνει.
«Ως αποτέλεσμα, ανακοίνωσαν ότι θα περιορίσουν τη χρήση των υπηρεσιών μας», έγραψε ο Κλεγκ στο Twitter. Η εταιρεία δεν απάντησε σε αίτημα των LA Times για σχολιασμό σχετικά με το ποια είναι τα τέσσερα ρωσικά μέσα ενημέρωσης που εμπλέκονται σε αυτή την απόφαση.
Ordinary Russians are using @Meta's apps to express themselves and organize for action. We want them to continue to make their voices heard, share what’s happening, and organize through Facebook, Instagram, WhatsApp and Messenger. pic.twitter.com/FjTovgslCe
— Nick Clegg (@nickclegg) February 25, 2022
Το RT συμβαδίζει με το πνεύμα της εφημερίδας Pravda της σοβιετικής εποχής, δήλωσαν στους LA Times ορισμένοι παρατηρητές. Το Facebook, το Twitter και το YouTube το χαρακτηρίζουν ως «κρατικά ελεγχόμενο μέσο ενημέρωσης».
«Είναι αναμφισβήτητα το φερέφωνο της ρωσικής κυβέρνησης», δήλωσε η Κάθριν Στόουνερ, καθηγήτρια πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ και συγγραφέας του βιβλίου «Ρωσία: Η ισχύς και ο σκοπός της σε μια νέα παγκόσμια τάξη».
Αυτή την εβδομάδα, το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης στην Πολωνία ενέκρινε ψήφισμα για την αφαίρεση των ρωσικών καναλιών, συμπεριλαμβανομένου του RT, από το μητρώο του. Ένας αξιωματούχος του Ηνωμένου Βασιλείου εξέφρασε επίσης την ανησυχία του ότι το RT θα διαδώσει «επιβλαβή παραπληροφόρηση» σχετικά με την κρίση στην Ουκρανία, σύμφωνα με το Reuters.
Το κανάλι δεν απάντησε σε αίτημα των LA Times για σχολιασμό.
«Ο κόσμος προτιμά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και αυτό έχει αξιοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό από τα μέσα ενημέρωσης του Κρεμλίνου που εργάζονται για τη σύγχυση της κατάστασης», δήλωσε ο Νίκολας Καλ, καθηγητής δημόσιας διπλωματίας στο USC, κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης για τον πόλεμο της πληροφορίας στην Ουκρανία.
«Μου κάνει εντύπωση το πόσο ανέτοιμη είναι η κυβέρνηση των ΗΠΑ για έναν πόλεμο πληροφορίας με τους Ρώσους»,πρόσθεσε.
ΠΗΓΗ: LA Times
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος