Τι θα ήταν η Ξάνθη χωρίς την Παλιά Πόλη; Ο Κώστας Γούναρης, πρώην πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου και κάτοικος της απαντά στο ερώτημα λέγοντας πως η πλειοψηφία αυτών που επισκέπτεται την Ξάνθη το κάνει λόγω της Παλιάς Πόλης. «Δεν έχει καθόλου άδικο» θα απαντήσει κάποιος σεργιανίζοντας έστω μια φορά στα σοκάκια της…
Η Παλιά Πόλη της Ξάνθης είναι γνωστή σε όλους. Αυτή την περίοδο πραγματοποιούνται οι Γιορτές της Παλιάς Πόλης, για 30η φορά και όλοι γνωρίζουν πως δεν θα υπήρχαν αυτές εάν δεν υπήρχε ο Παραδοσιακός Οικισμός . Ο κος Γούναρης προσθέτει και κάτι ακόμη: «Δεν θα υπήρχε Παραδοσιακός οικισμός εάν δεν υπήρχε ένας Νομάρχης το 1975 -76 που λεγόταν Κωνσταντίνος Θανόπουλος, ο οποίος έφυγε από τη ζωή το 2017.»
Ο Κωνσταντίνος Θανόπουλος, όπως είπε σήμερα στην ΕΡΤ Κομοτηνής και στην εκπομπή «Καθημερινές Ιστορίες» (8-9-2021) είχε γεννηθεί στην Αθήνα και είχε καταγωγή από τη Σάμο. «Ήταν η πρώτη φορά που ερχόταν στην περιοχή, όταν επισκέφτηκε την Παλιά Πόλη διαπίστωσε ότι πρόκειται για έναν οικισμό σε πολύ μεγάλη έκταση και με πολύ ενδιαφέροντα σπίτια και κατοικίες. Αυτό του κίνησε το ενδιαφέρον κι αμέσως ήρθε σε επαφή με ειδικούς, με την εφορεία Κλασσικών Αρχαιοτήτων Κομοτηνής, η οποία ήταν αρμόδια, όπως και με τον ΕΟΤ και το Υπουργείο Πολιτισμού. Και αφού συγκέντρωσε γνώμες ειδικών, όλοι συμφωνούσαν ότι αυτός ο οικισμός πρέπει να σωθεί, κινήθηκε προς αυτή την κατεύθυνση».
Ήταν, όπως εξήγησε ο κος Γούναρης, το 75, όταν η αντιπαροχή εισέβαλε σιγά –σιγά στη ζωή των πόλεων. «Είχαν αρχίσει δειλά δειλά να ανεγείρονται οικοδομές, δύο –τρία κτίσματα διώροφα και τριώροφα είχαν μπει και στην Παλιά Πόλη, ενώ η λειτουργία του Πανεπιστήμιου στην Ξάνθη από το 74 και η ίδρυση του 4ου Σώματος Στρατού δημιουργούσαν πρόσθετες στεγαστικές ανάγκες, λόγω της έλευσης φοιτητών, στρατιωτικών , φαντάρων κ.α. οι οποίοι θα έπρεπε να βρουν κατοικία. Δημιουργούνταν μια πίεση για την ανέγερση κατοικιών και στη νέα πόλη και στην Παλιά.Αυτόν τον κίνδυνο τον είδε ο Θανόπουλος και μετά από συντονισμένες ενέργειες πέτυχε ένα μόλις χρόνο μετά την άφιξή του, το Μαϊο του 76 να κηρυχθεί η Παλιά Πόλη Παραδοσιακός Οικισμός που χρήζει ιδιαίτερης προστασίας».
Σε αυτό το σημείο ο κος Γούναρης πρόσθεσε και μια ακόμη ενδιαφέρουσα πτυχή αυτής της προσπάθειας, ότι δηλαδή ο τότε Νομάρχης δεν θεωρούσε ότι πρέπει να διατηρήσουμε έναν οικισμός απλώς επειδή έχει πολιτιστική αξία , θεωρούσε παράλληλα ότι η πολιτιστική αυτή αξία μπορεί στο μέλλον βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα να μετουσιωθεί και σε ένα παράγοντα οικονομικής ανάπτυξης. «Έλεγε ότι δεν αρκεί να διατηρήσεις έναν παραδοσιακό οικισμό, αλλά πρέπει να δώσεις κίνητρα και στους κατοίκους, στους ιδιοκτήτες των ακινήτων, να τα αναπαλαιώσουν και να τα συντηρήσουν γιατί η συντήρηση ενός τέτοιου οικοδομήματος είναι δαπανηρή» .
Έτσι, ο Θανόπουλος, αφού πέτυχε να διατηρηθεί ο οικισμός με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού τότε, του Κωνσταντίνου Τρυπάνη. “Προσπάθησε να πείσει ότι αυτό είναι προς όφελος και των ιδιοκτητών, οι οποίοι ήταν αρνητικοί έως επιφυλακτικοί με την έννοια ότι έβλεπαν τους δημότες τους στην Παλιά Πόλη να δίνουν τα οικόπεδά τους αντιπαροχή και να παίρνουν δύο και τρία διαμερίσματα κι αυτοί «εγκλωβιζόταν» στο παλιό σπίτι που είχαν στον οικισμό. Προσπάθησε να πείσει την τοπική κοινωνία».
Αντιμέτωπος με τους διαφωνούντες φορείς και αιρετούς (σύσσωμο το τότε Δ.Σ απειλούσε με παραίτηση), βουλευτές, συλλόγους, με την αδράνεια, αλλά και με τον φόβο ορισμένων, και την μόνιμη «απειλή» για κάποιους του πολιτικού κόστους και με λίγους στο πλευρό του να τον στηρίζουν, ο ίδιος κάνει αναφορά στη ΦΕΞ, στον αείμνηστο Στέφανο Ιωαννίδη, στον Θανάση Μουσόπουλο κ.α. επέμενε και κατάφερε με την στήριξη και της κεντρικής εξουσίας να ανακηρυχθεί ο παραδοσιακός οικισμός διατηρητέος. «Από τον Φεβρουάριο του 75 που ήρθε χωρίς να ξέρει τίποτα για την περιοχή, το Μαϊο του 76 υπογράφτηκε υπουργική απόφαση, η οποία έβαλε φρένο στις όποιες προσπάθειες να γκρεμιστούν τα παλιά κτίρια και να αντικατασταθούν από νέες σύγχρονες οικοδομές» .
Βέβαια πριν τη λήξη της θητείας του μετατέθηκε στην Αιτωλοακαρνανία, το 79 χωρίς να ολοκληρώσει τη θητεία του. « Έφυγε πικραμένος, αλλά δικαιωμένος γιατί έκανε αυτό που πίστευε και αυτό που ήταν σωστό» δήλωσε ο κος Γούναρης προσθέτοντας «Τόσα χρόνια μετά όλοι υπερηφανευόμαστε και καμαρώνουμε για την Παλιά Πόλη. Από τότε άλλαξε πολύ και πολλοί άνθρωπο συνέβαλλαν στο να αλλάξει μορφή. Ο αείμνηστος δήμαρχος Φίλιππος Αμοιρίδης για παράδειγμα, ο οποίος με πάρα πολλά έργα υποδομής άλλαξε το τοπίο» είπε ο κος Γούναρης σημειώνοντας ότι ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Θανόπουλος δε τιμήθηκε από τον Δήμο Ξάνθης, αλλά από κάποιους Συλλόγους στην Ξάνθη, το ΠαΚΕΘΡΑ που εξέδωσε το βιβλίο του, τον Σύλλογο Ποντίων , τον Σύλλογο Παλιάς Πόλης, τον Δικηγορικό Σύλλογο κ.α. «Ακόμη και στο έντυπο με το πρόγραμμα των Γιορτών της Παλιάς Πόλης διαχρονικά δεν υπάρχει ούτε το όνομά του. Ούτε μια αναφορά μισής σειράς» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο Μάνος Χατζιδάκις…
Αξίζει να σημειωθεί και μια άλλη μικρή ιστορία σχετική με το Θέμα: Το Δημοτικό Συμβούλιο που ήταν κάθετα αντίθετο και είχε απειλήσει να παραιτηθεί τότε υποδέχτηκε το 79 τον Μάνο Χατζιδάκι, ο οποίος επισκέφτηκε αμέσως το σπίτι του, έκανε μια βόλτα στην παλιά πόλη και μετά πήγε στο Δημοτικό Συμβούλιο, όπου, όπως σημείωσε ο κος Γούναρης «τον υποδέχτηκαν μετά Βαΐων και κλάδων και τον άκουσαν άναυδοι να τους συγχαίρει γιατί διέσωσαν τον Παραδοσιακό Οικισμό» σημειώνοντας με νόημα… «Μετά από αυτό, οποιαδήποτε διαμαρτυρία «κόπηκε μαχαίρι». Άθελα του έκανε άλλο ένα καλό στην πόλη ο Μάνος Χατζιδάκις. Από Μηχανή Θεό τον ονόμαζε ο Θανόπουλος.»
Αν δεν έβλεπε μπροστά ο Κωνσταντίνος Θανόπουλος, αν δεν τεκμηρίωνε την απόφασή του, και δεν είχε κηρυχθεί ο οικισμός της Παλιάς Πόλης σίγουρα ελάχιστοι θα ήταν αυτοί που θα δήλωναν «μαγεμένοι» με την Ξάνθη…
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος