Κτισμένο σε υψόμετρο 550 μέτρα και μόλις τέσσερα χιλιόμετρα μετά το Ραδοβίζι Ιωαννίνων βρίσκεται το ιστορικό μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου Διχουνίου, από όπου ξεκίνησε η πρώτη επανάσταση κατά των τούρκων το 1611.
Σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη ή μονή ανηγέρθει από την βυζαντινή αυτοκρατορία τον 13ο – 14ο αιώνα στην θέση πού σήμερα είναι τα Δωνείκα. Στο μοναστήρι, στον Δήμο Ζίτσας, οργανώθηκε, στις 7 – 9 Σεπτεμβρίου του 1611, το επαναστατικό κίνημα για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων από τον Δεσπότη Διονύσιο Φιλόσοφο. Πριν από αυτόν τον ξεσηκωμό ο Διονύσιος οργάνωσε έναν ξεσηκωμό στις 15 Νοεμβρίου 1600, αλλά απέτυχε. Κυνηγημένος από τους Τούρκους διέφυγε στην Ιταλία και από εκεί στην Ισπανία. Όπως αναφέρει ο Χρήστος Νιούσης, πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου Διχουνίου η μονή αποτελεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, γιατί ήταν η πρώτη καταγεγραμμένη εξέγερση κατά των Τουύρκων. «Ο Διονύσιος γεννηθείς πιθανόν το 1541, σε κάποιο χωριό της Παραμυθιάς, εκμεταλλεύτηκε τον χρόνο της απουσίας του και σπούδασε στα πανεπιστήμια της Πάδοβα και της Γένοβα. Φαίνεται να επισκέφτηκε τον Πάπα και να έλαβε υποσχέσεις βοήθειας».
Εικάζεται πως ο Διονύσιος επικοινώνησε με τον Κάρολο, δούκα του Νεβέρ, ο οποίος φαίνεται να του είπε να οργανώσει επαναστατικό κίνημα και πως εκείνος θα πραγματοποιούσε απόβαση στα παράλια με αποτέλεσμα να ξεσηκωθεί όλη η Δυτική Βαλκανική. Γενικώς υπήρχε τότε ένα Δυτικό αντί-μωαμεθανικό κλίμα, και ο Διονύσιος το χρησιμοποίησε. Έτσι, το 1609 επέστρεψε στην ιερά μονή ως καλόγηρος και όπως σημειώνει στα απομνημονεύματά του ο Γάλλος πρόξενος Πουκεβίλ, συστράτευσε τον αγροτικό πληθυσμό στην Θεσπρωτία και την περιοχή της Παραμυθιάς. Η βοήθεια των Δυτικών ουδέποτε έφτασε και οι οπλισμένοι με δικράνια, τόξα και ακόντια επαναστάτες διαλύθηκαν. Διακόσιοι από αυτούς κατέφυγαν στις καλαμιές της λίμνης Παμβώτιδος, όπου οι τούρκοι τους έκαψαν, ενώ ο Διονύσιος μετά από προδοσία συνελήφθη και τον έγδαραν ζωντανό.
Σήμερα η ιστορική μονή κινδυνεύει με κατάρρευση, αλλά όπως σημειώνει ο κ. Νιούσης θα δοθούν περίπου 400.000 ευρώ για την συντήρηση της μονής και των αγιογραφιών της που φιλοτεχνήθηκαν το 1765.
410 χρόνια μετά η ιστορική μνήμη ζωντανεύει, παραμονή της γιορτής του Αγίου Δημητρίου.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος