Κακοκαιρία στην Κρήτη – Κ. Λαγουβάρδος: “Πολύ έντονο το φαινόμενο – Χρειάζονται συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης”

Κενά στη μετεωρολογική στήριξη της Πολιτικής Προστασίας και υποεκτίμηση της κατάστασης διαπιστώνει ο διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών Κώστας Λαγουβάρδος αναφορικά με το φονικό πέρασμα της κακοκαιρίας το περασμένο Σάββατο από την Κρήτη.

Με δηλώσεις του στην ΕΡΤ Ηρακλείου έθεσε θέμα συνολικής λειτουργίας του συστήματος. Όπως είπε, η επίσημη ενημέρωση γίνεται από την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία και την Πολιτική Προστασία. «Δεν γνωρίζω τι έκαναν, όμως νομίζω ότι υποεκτιμήθηκε η κατάσταση. Θα έπρεπε να υπάρχει μια καλύτερη ενημέρωση από πριν για το επίπεδο του κινδύνου, ώστε να υπάρχει και η ανάλογη προετοιμασία» ανέφερε. Και πρόσθεσε: «Διάβασα ότι γίνονταν απεγκλωβισμοί από αρχαιολογικούς χώρους στη Σητεία. Ήταν μια μέρα που δεν θα έπρεπε να λειτουργήσουν οι αρχαιολογικοί χώροι, δεν θα έπρεπε να έχεις εκτεθειμένους ανθρώπους έξω με κεραυνική δραστηριότητα και έντονη βροχή. Θα μπορούσε να υπάρχει μια ισχυρή σύσταση να αποφύγουν την κυκλοφορία όσοι δεν είχαν σοβαρή δουλειά. Με τους πολίτες να κυκλοφορούν έξω με τέτοια φαινόμενα υπάρχει δυστυχώς η πιθανότητα να πνιγούμε».

Ο ίδιος τόνισε ότι θα πρέπει η μετεωρολογική υποστήριξη της Πολιτικής Προστασίας να γίνεται με καλύτερο τρόπο. «Χρειάζονται συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και αυτό πρέπει να γίνει σε τοπικό, περιφερειακό επίπεδο, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες. Και εδώ δεν γίνεται ούτε σε κεντρικό. Ρωτήστε κάποιον άνθρωπο στην Πολιτική Προστασία πώς ενημερώνονται για τον καιρό. Θα σας πουν ότι ψάχνουν στο διαδίκτυο. Παίρνουν μια ειδοποίηση ότι θα έρθει κάτι έντονο, ένα δελτίο επιδείνωσης καιρού. Και στη συνέχεια οι άνθρωποι είναι «τυφλοί». Δεν έχουν καμία πληροφόρηση πού βρέχει πόσο βρέχει, δεν υπάρχει τίποτα. Μπορεί αυτό το πράγμα να οργανωθεί σωστά, να έχεις ένα μικρό κέντρο σε περιφερειακό επίπεδο, όπου θα συλλέγονται αυτές οι πληροφορίες» υπογράμμισε ο κ. Λαγουβάρδος.

Σε επίπεδο Κρήτης, όπως εξήγησε, υπάρχει ένα δίκτυο από 60 μετεωρολογικούς σταθμούς που έχει εγκαταστήσει το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και άλλους δέκα της Περιφέρειας, το οποίο θα πρέπει να πυκνώσει σε ορισμένα σημεία. Έτσι, θα μπορούν να βλέπουν τι θα συμβεί τις επόμενες ημέρες, αλλά και ώρες. Τι θα συνέβαινε στην πρόσφατη φονική κακοκαιρία αν είχαμε αναπτύξει ένα τέτοιο μηχανισμό; Όπως εξήγησε: «Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το Σάββατο είναι μια πολύ δύσκολη μέρα, επομένως μιλάμε για ένα πολύ υψηλό επίπεδο ετοιμότητας που πρέπει να έχουμε και να δοθούν οι συνήθεις συμβουλές: να μην κυκλοφορούμε, να κλείσουν κάποιοι χώροι που συγκεντρώνουν κόσμο. Και όταν ξεκινά το φαινόμενο, οι άνθρωποι της Πολιτικής Προστασίας να παίρνουν τις πληροφορίες των σταθμών, τις κινήσεις τις δορυφορικές, ώστε να βλέπουν πού είναι τα ισχυρότερα φαινόμενα και να δίνονται οι ειδοποιήσεις».

Το κόστος για την ανάπτυξη ενός ανάλογου συστήματος σε επίπεδο περιφέρειας, όπως υποστήριξε, δεν είναι μεγάλο, ενώ υπάρχουν χρηματοδοτικά εργαλεία. Χαρακτηριστικά ανέφερε την προκήρυξη για τις έξυπνες πόλεις, που περιλαμβάνει υποέργο για τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για πλημμύρες και φωτιές. Όμως, όπως είπε, δεν υπάρχει ενδιαφέρον από τους δήμους. «Προτιμούν να φτιάχνουν έξυπνα παγκάκια. Χρήσιμα είναι, αλλά δεν σώζουν ζωές. Ας κάνουν κάποια πράγματα που μπορούν να βοηθήσουν τον κόσμο», σημείωσε. Όπως είπε: «Υπάρχουν πράγματα που θα μας ξεφύγουν, καιρικές καταστάσεις που θα μας εκπλήξουν, αλλά τουλάχιστον στο 80% – 90% των περιπτώσεων θα έχουμε μια σωστή ενημέρωση. Και δε μιλάω μόνο για τις πλημμύρες, αλλά για τους ισχυρούς ανέμους, για τους καύσωνες, για τις χαμηλές θερμοκρασίες, για τις δασικές πυρκαγιές». Καταστάσεις που, λόγω της κλιματικής αλλαγής, είναι πιθανόν να εκδηλώνονται συχνότερα, με επιπτώσεις και σε σημαντικές οικονομικές δραστηριότητες, όπως ο πρωτογενής τομέας και ο τουρισμός.

Πού καταγράφηκαν τα μεγαλύτερα ύψη βροχής

Ο διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κληθείς να σχολιάσει την κακοκαιρία που έπληξε το νησί και τις ζημιές που προκάλεσε ανέφερε πως ήταν ένα πολύ έντονο καιρικό φαινόμενο, με πολύ μεγάλα ύψη βροχής και σε μικρά διαστήματα. «Ήταν αδύνατο να μη συμβούν ζημιές με αυτά τα ύψη βροχής» τόνισε.

Σημείωσε, όμως ότι είχαν εγκαίρως προειδοποιήσει γι’ αυτό, αλλά και για τον κίνδυνο πλημμυρικών φαινομένων. Όπως ανέφερε, είχε ξεκινήσει δύο μέρες πριν στην Ιταλία και είχε δημιουργήσει προβλήματα στη Σικελία. Η τοπογραφία της Κρήτης και η επαφή του με τη θάλασσα συνέβαλαν στο να ενισχυθεί ελαφρώς το κύμα της κακοκαιρίας και αυτό, συνδυαστικά με την κλίση του εδάφους, τη λεκάνη απορροής, αλλά και το πώς είναι χτισμένη η περιοχή, οδήγησε στα προβλήματα που προκλήθηκαν.

Τα βροχομετρικά ύψη που καταγράφηκαν δείχνουν και την ένταση του φαινομένου. Όπως ανέφερε, τα μεγαλύτερα ύψη βροχής έπεσαν το Σάββατο: «Σε αρκετές περιοχές του νησιού είδαμε να ξεπερνούν τα ύψη της βροχής τα 150- 200 χιλιοστά». Δεν ήταν κάτι πρωτόγνωρο, όμως, σημείωσε και εξήγησε πως «οι βροχές που είχαμε τον Φεβρουάριο του 2019 ήταν μεγαλύτερες και σε ημερήσια βάση και συνολικά». Όμως η κακοκαιρία του Σαββάτου επηρέασε ένα μεγάλο μέρος του νησιού. Τα Χανιά, το εσωτερικού του Ρεθύμνου, το Ηράκλειο, όπου καταγράφηκαν στο σταθμό του αεροδρομίου 140 χιλιοστά βροχής, τη Σητεία, όπου είχαμε πάνω από 200 χιλιοστά.

Χθες Κυριακή συνεχίστηκαν οι βροχές με ηπιότερη ένταση, αλλά με διάρκεια. Καταγράφηκαν 70 χιλιοστά στους Ποτάμους Λασιθίου και 50 – 60 στα ημιορεινά του νομού Χανίων. Τις περισσότερες βροχές δέχθηκε μέσα στο Σαββατοκύριακο ο νομός Λασιθίου. Και στον Άγιο Νικόλαο έπεσαν συνολικά το διήμερο πάνω από 180 χιλιοστά βροχής.

Σήμερα Δευτέρα (17/10) συνεχίζει να βρέχει στο νησί, ενώ οι βροχοπτώσεις, όπως ανέφερε ο κ. Λαγουβάρδος, θα συνεχιστούν με μικρότερη ένταση μέχρι αύριο το πρωί, στη συνέχεια θα σταματήσουν τα φαινόμενα. Θα παραμείνει, όμως, τις επόμενες μέρες το βόρειο ρεύμα στο Αιγαίο, οι μέγιστες θερμοκρασίες στις πόλεις της Κρήτης δεν θα ξεπεράσουν τους 22 βαθμούς.