Αφιέρωμα: Αντιρατσιστικό διήμερο φαντασίας και αγώνα στα Τρίκαλα

5^ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ Τρικάλων: Μία γιορτή αδερφοσύνης, πολιτιστική, κατά του ρατσισμού, βαθιά πολιτική. Ένα κορυφαίο γεγονός στο οποίο κινήματα, συλλογικότητες, μεμονωμένοι άνθρωποι ενώνουν τις δυνάμεις τους για να δηλώσουν την αντίθεσή τους στον ρατσισμό και την ξενοφοβία, τις διακρίσεις, την εξαθλίωση, τη φτώχεια, τον φασισμό, τις πολιτικές που βάζουν τους πολλούς στο περιθώριο της κοινωνίας για τα κέρδη των λίγων.

Το 5^ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ ολοκληρώθηκε στα Τρίκαλα. Αν κριτήριο για την επιτυχία ενός φεστιβάλ θεωρηθεί η μαζική συμμετοχή, τότε ήταν επιτυχές από κάθε άποψη. Εάν δε προστεθεί και ως κριτήριο η συμβολή στον προβληματισμό, κυρίως ως προς την ταξική συνειδητότητα, στην ενότητα των κινημάτων απέναντι στις πολιτικές που στοχεύουν στον κοινωνικό αυτοματισμό και στην συνέχιση πολιτικών που οδηγούν στην άνοδο της ακροδεξιάς και στην περιστολή των εργασιακών δικαιωμάτων, τότε η επιτυχία πολλαπλασιάζεται.

Οι διοργανωτές, η ανοιχτή συνέλευση δηλαδή του 5^ου Αντιρατσιστικού Φεστιβάλ Τρικάλων δηλώνουν απολύτως ικανοποιημένοι. Ίσως ευχάριστα έκπληκτοι από την απήχηση της φετινής διοργάνωσης, ως συνέχεια και παρακαταθήκη των προηγούμενων.

Είναι, ούτως ή άλλως μία διοργάνωση από τα κάτω. Με δωρεάν δράσεις για όλους, με συζητήσεις και πολιτιστικές εκδηλώσεις που συναποφασίζονται στο πλαίσιο της συνέλευσης, μέσα από συζητήσεις μακρόχρονες και κοπιαστικές, εξόχως εποικοδομητικές ως φάνηκε εκ του αποτελέσματος.

Το Φεστιβάλ ήταν διήμερο, έγινε στο πάρκο Ματσόπουλου και έδειξε ότι ο κόσμος της επισφαλούς εργασίας, της ανεργίας, η βάση της κοινωνίας είναι εδώ, ξεπερνά τους φόβους της, σηκώνει κεφάλι, διότι βλέπει ότι ο παλιός κόσμος φοβάται (ήταν εξάλλου αυτό και το κεντρικό σύνθημα του φετινού φεστιβάλ).

Σε έναν χώρο ιδανικό για την διοργάνωση λειτούργησαν και τις δύο ημέρες παιδότοπος και εκθέσεις φωτογραφίας.

Πρώτη μέρα

Η περασμένη Παρασκευή, πρώτη ημέρα του Φεστιβάλ ήταν αφιερωμένη στα εργασιακά. Για την ακρίβεια, ήταν αφιερωμένη η κεντρική συζήτηση στην περιστολή των εργασιακών δικαιωμάτων και στον εργασιακό μεσαίωνα, που είναι εδώ και που σε πολλές περιπτώσεις οι εργαζόμενοι τον πληρώνουν με το αίμα τους.

Ομιλητές στη συζήτηση με θέμα «Σύγχρονος εργασιακός μεσαίωνας στην εποχή των μνημονίων και των αντιλαϊκών πολιτικών και η απάντηση του κόσμου της εργασίας και της επισφάλειας», ήταν ο Αποστόλης Καψάλης, από το ΙΝΕ–ΓΣΕΕ, ο Δημήτρης Τζαμουράνης, πρόεδρος του σωματείου μισθωτών τεχνικών και ο Σέργιος Μαρούδας από τη ΛΑΝΤΖΑ της Λάρισας. Τα στοιχεία που παρατέθηκαν καταδεικνύουν την κατωφερική πορεία των εργασιακών δικαιωμάτων. Συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά την ανεργία, τονίστηκε ότι αποκλιμακώνεται περιοδικά και δεν μειώνεται. Η μετανάστευση των Ελλήνων εργαζομένων, οι μακροχρόνια άνεργοι, που έχουν απογοητευτεί και σταματούν να αναζητούν εργασία ανεβάζει τα ποσοστά στο 29,7%. Η κοινωφελής εργασία, δηλαδή οι ελαστικές μορφές εργασίας και στο δημόσιο έχουν φτάσει σε ποσοστό 30%. Η Ελλάδα είναι η τρίτη χώρα πανευρωπαϊκά στο εργασιακό μπούλινγκ.Επίσης και οι τρεις ομιλητές κατέδειξαν τις τελευταίες δικαστικές αποφάσεις του Αρείου Πάγου, για την απλήρωτη εργασία, την πενταετία για τις φορολογικές παραβάσεις και την αποδοχή του δεύτερου μνημονίου ως αντίθετες στις λαϊκές ανάγκες και στο κοινό περί δικαίου αίσθημα.

Εξαιρετικά ενδιαφέρον και το θεματικό εργαστήριο που προηγήθηκε της κεντρικής συζήτησης, με θέμα «This is war», στο πλαίσιο του οποίου συζητήθηκε με μέλος της Αντιπολεμικής Διεθνιστικής Κίνησης το αντιπολεμικό κίνημα και η πρωτοβουλία για τη συγκρότηση αντιπολεμικού συντονισμού με μόνιμα χαρακτηριστικά.

Και επειδή ο αγώνας για έναν άλλο κόσμο και μία καλύτερη ζωή θέλει και χαμόγελο, τα προσφυγόπουλα που χόρεψαν το μοίρασαν άφθονο, όπως άφθονο ήταν και το χειροκρότημα για την Ματούλα Ζαμάνη και τους  Blue Moon.

Δεύτερη ημέρα

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι και τις δύο ημέρες στο φεστιβάλ συμμετείχαν πρόσφυγες από τη δομή φιλοξενίας Τρικάλων στο Ατλάντικ. Άνθρωποι που γλίτωσαν από τη φρίκη του πολέμου, που σώθηκαν από τα νερά του Αιγαίου και έφτασαν στα Τρίκαλα, για να νιώσουν (ευτυχώς) την αλληλεγγύη της κοινωνίας, που κατάφερε νωρίς να απομονώσει ακραία ρατσιστικά και ξενοφοβικά στοιχεία.

Η κεντρική συζήτηση της δεύτερης ημέρες ήταν αφιερωμένη σε ένα δύσκολο θέμα, στη νέα ακροδεξιά, στον φασισμό, ως σύστημα εξουσίας σύμφυτο με τον καπιταλισμό, ως σύστημα. Και οι δύο ομιλητές, ο Δημοσθένης Παπαδάτος υπεύθυνος σύνταξης στο  Red Notebook και ο Γιώργος Παυλόπουλος, δημοσιογράφος τόνισαν ότι η άνοδος και η πτώση του φασισμού έχει άμεση σχέση με το σύστημα. Ένα ακόμη σημείο το οποίο επεσήμαναν στις τοποθετήσεις τους ήταν ότι βρισκόμαστε στην εποχή των τεράτων, στην εποχή που το παλιό πεθαίνει και το νέο παλεύει να γεννηθεί.

Σε ό,τι αφορά την ακροδεξιά τονίστηκε ότι είναι σύμφυτη με τον καπιταλισμό, με πολλά κοινά στοιχεία με την ακροδεξιά του μεσοπολέμου, χωρίς να είναι ίδιες. Το επικίνδυνο στοιχείο σε κάθε περίπτωση αφορά στο αφήγημα της ακροδεξιάς, των εθνικών συνόρων, της οχύρωσης πίσω από αυτά, πρακτική που έχει ανάγκη το κεφάλαιο για ανασυγκρότηση και νέα έφοδο. Θεωρείται ωστόσο ένα καλό αφήγημα για ένα κόσμο που έχει την ψευδαίσθηση ότι μπορεί να προφυλαχθεί πίσω από αυτά.

Η νέα ακροδεξιά και ο νέος φασισμός είναι διαφορετικά, είναι όμως ταυτόχρονα συνέχεια των προηγούμενων. Δεν είναι δηλαδή ένα φαινόμενο ουρανοκατέβατο, δεν θα κάνει τον κύκλο του, ήρθε για να μείνει.

Στο πλαίσιο της ίδιας συζήτησης επιχειρήθηκε να ανιχνευθούν οι τρόποι με τους οποίους το κίνημα θα αντιπαλέψει τον φασισμό και τη νέα ακροδεξιά. Η συμμετοχή του κόσμου στην συζήτηση υπήρξε εντυπωσιακή.

Τα θεματικά εργαστήρια της δεύτερης ημέρας ήταν δύο. Το ένα αφορούσε στους πρόσφυγες στην τοπική κοινωνία και καταγράφηκαν τα όσα έγιναν μέχρι σήμερα για την εκπαίδευση των παιδιών και την στέγαση των οικογενειών και όσα μένει να γίνουν για την μεταγκατάστασή τους σε διαμερίσματα και την αρμονική συμβίωση με τους Τρικαλινούς.

Μετέωρα

Το δεύτερο θεματικό εργαστήριο ήταν επίσης τοπικού χαρακτήρα και συγκέντρωσε κατά κοινή ομολογία εξαιρετικά μεγάλο ενδιαφέρον. Αφορούσε στο Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο επιχειρείται να καθοριστούν οι χρήσεις της δημόσιας γης των Μετεώρων. Το ίδιο Π.Δ. που τα μέλη της κίνησης Μετέωρα για Όλους τονίζουν ότι επιχειρεί να εγκαταστήσει ένα ιδιότυπο άβατο στα Μετέωρα.

Η συζήτηση υπήρξε … ζωηρή όταν στέλεχος του ΠΑΣΟΚ εγκάλεσε τον ΣΥΡΙΖΑ για το γεγονός ότι ως κυβέρνηση δεν καταργεί το νόμο περί ιερότητας του χώρου, που το ΠΑΣΟΚ ως κυβέρνηση το 1995 ψήφισε. Έγινε περαιτέρω «ζωηρή» όταν στελέχη του τοπικού ΣΥΡΙΖΑ επιχείρησαν να κάνουν ιστορική αναδρομή ως προς την πολεοδομική και αρχιτεκτονική δραστηριότητα του χώρου, για να γίνει έντονη τη στιγμή που ειπώθηκε ότι «πρέπει να μπουν κανόνες στην περιοχή, διότι δεν μπορεί ο καθένας να βάζει φράχτες όπου θέλει στην ιδιοκτησία του».

Τα πνεύματα ηρέμησαν όταν έβαλαν κανόνες στη… συζήτηση α μέλη της κίνησης Μετέωρα για Όλους, αναλύοντας τις απαγορεύσεις του Π.Δ. που είναι πολλές και αφορούν αθλητικές δραστηριότητες (αναρρίχηση), την απομάκρυνση των κατεχόντων νομίμων αδειών μικροπωλητών έξω από τα μοναστήρια, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι έχοντες μικρές ιδιοκτησίες (αποθήκες) στα ριζά των βράχων, τις σχέσεις μεταξύ υπεύθυνου της Εφορίας Αρχαιοτήτων Τρικάλων με Μονές, μέσω ενός λάθους e-mail… Το θέμα άνοιξε, εκτός από την Καλαμπάκα και το Καστράκι, και στα Τρίκαλα, με τα μέλη της Κίνησης να δηλώνουν την απόφασή τους να συνεχίσουν να διεκδικούν την ορθή και με κανόνες χρήσης της δημόσιας γης των Μετεώρων, πέρα από φανατισμούς, μισαλλοδοξίες, ιδιοκτησιακές λογικές πάνω σε ένα σύμπλεγμα βράχων, μοναδικού στον κόσμο. Εξάλλου, τα Μετέωρα έχουν κηρυχθεί παγκόσμιο μνημείο της ανθρωπότητας.

Το καλλιτεχνικό μέρος του Σαββάτου (δεύτερης και τελευταίας ημέρας του Φεστιβάλ) περιελάμβανε συναυλίες από την Κ. Μπαρμπαρούση και Β. Σαμαρά, τον Φοίβο Δεληβοριά και τους Drive in Love.

Η ανοιχτή συνέλευση έδωσε νέο ραντεβού για το επόμενο καλοκαίρι, για συζήτηση, προβληματισμό, δράσεις με επίκεντρο τον άνθρωπο και τη ζωή του, σε μία κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις, χωρίς ρατσισμό, σε μία κοινωνία ισότητας και αδερφοσύνης.